Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu bế mạc Phiên họp thứ 11 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)

Chiều 13/5, tại Nhà Quốc hội, sau ba ngày làm việc tích cực, trách nhiệm, hiệu quả, với sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bế mạc Phiên họp thứ 11.

Phát biểu bế mạc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị các cơ quan hữu quan khẩn trương tiếp thu các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện các báo cáo, các nội dung trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 3 sắp tới.

Với các nội dung cụ thể tại phiên họp, các Phó Chủ tịch Quốc hội điều hành đều đã có kết luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ có thông báo kết luận về từng nội dung cụ thể để các cơ quan có cơ sở tiếp thu, hoàn thiện hồ sơ dự thảo, báo cáo trình Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan của Quốc hội tiếp tục cải tiến trong xây dựng các báo cáo tóm tắt để trình Quốc hội. Theo đó, nội dung cần bám sát báo cáo đầy đủ, chủ yếu thể hiện những vấn đề lớn, những vấn đề quan trọng để báo cáo Quốc hội, có gợi ý tập trung thảo luận.

Chủ tịch Quốc hội ghi nhận các dự án luật dự kiến trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 3 cơ bản hoàn thiện. Các dự án trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu cũng đã được chuẩn bị khá kỹ lưỡng. Do đó, các cơ quan của Quốc hội và các cơ quan liên quan cần tập trung cho Kỳ họp thứ 3, để kỳ họp đạt chất lượng tốt nhất.

Liên quan đến dự thảo Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp của Quốc hội (sửa đổi), Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thống nhất tạm thời chưa trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 3, để cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với cơ quan chủ trì thẩm tra hoàn thiện thêm hồ sơ, tài liệu và các báo cáo.

Kỳ họp của Quốc hội là một trong những phương thức hoạt động chủ yếu của Quốc hội và chất lượng hoạt động của Quốc hội trước hết được đo lường và đánh giá bằng chất lượng hoạt động của kỳ họp.

Trong đó, nội quy kỳ họp của Quốc hội có ý nghĩa quan trọng trong việc vận hành, bảo đảm chất lượng, hiệu quả hoạt động của Kỳ họp Quốc hội.

[Làm rõ trách nhiệm việc chậm phân bổ vốn 3 chương trình mục tiêu QG]

Chủ tịch Quốc hội yêu cầu các cơ quan tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội xây dựng, hoàn thiện nội dung theo hướng mở rộng dân chủ, tăng tính pháp quyền, đảm bảo công khai, minh bạch trong hoạt động của Quốc hội, tăng tính chủ động, trách nhiệm và thích ứng, phấn đấu để có một kỳ Quốc hội ngày càng chuyên nghiệp, hiện đại.

Về việc chuẩn bị cho Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Tổng Thư ký Quốc hội tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp khẩn trương hoàn thiện và xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội để phát hành chính thức về thời gian, bố trí dự kiến nội dung chương trình của kỳ họp. 

Tại Phiên họp thứ 11, với sự nhất trí cao, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thành lập thị trấn Phương Sơn thuộc huyện Lục Nam và thành lập thị trấn Bắc Lý thuộc huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang. Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan hữu quan khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị quyết để sớm ký ban hành.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét phương án phân bổ vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025. (Ảnh: Doãn Tấn/TTVN)

Về phương án phân bổ vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 và năm 2022 cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia, Chủ tịch Quốc hội cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất cao về mặt chủ trương, đồng thời lưu ý một số nội dung chưa đầy đủ, chưa rõ, chưa bảo đảm tiêu chí thì tạm thời chưa xem xét phân bổ nội dung này; đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Giao thông Vận tải có báo cáo thêm với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để tiếp tục rà soát đề xuất các dự án và sớm trình lại Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ và các cơ quan hữu quan nghiêm túc thực hiện các thông báo kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để chuẩn bị tốt nhất, đầy đủ nhất cho Kỳ họp thứ 3. 

Cho ý kiến về chủ trương đầu tư các dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc

Trước đó, chiều cùng ngày, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư các dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng (giai đoạn 1); Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột (giai đoạn 1); Biên Hòa -Vũng Tàu (giai đoạn 1).

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc trình Quốc hội về dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)

Trình bày báo cáo thẩm tra các Dự án xây dựng đường bộ cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu, Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột, Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng (giai đoạn 1), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu rõ Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí với sự cần thiết đầu tư các dự án này nhằm cụ thể hóa Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2021-2030 đã được Đại hội lần thứ XIII của Đảng thông qua. Đồng thời, việc đầu tư các tuyến cao tốc sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của các vùng có tuyến cao tốc đi qua, giúp tăng cường việc bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Một số ý kiến đề nghị cần đánh giá kỹ tính cấp thiết, khả năng bố trí nguồn lực, đánh giá tác động của việc sử dụng vốn đầu tư công triển khai cùng lúc nhiều dự án hạ tầng giao thông đối với lạm phát, khả năng giải ngân, hấp thụ vốn, sự cân đối và hiệu quả trong phân bổ nguồn lực, năng lực quản lý, nguồn nhân lực, khả năng gây ra tình trạng khan hiếm và tăng giá nguyên vật liệu.

Về sự phù hợp của Dự án đối với chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, quy hoạch có liên quan, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nêu rõ, các dự án được lập cơ bản phù hợp với Chiến lược, Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội đã được Đại hội lần thứ XIII của Đảng thông qua; Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và phù hợp với quy hoạch có liên quan.

Tuy nhiên, hiện nay các tỉnh thuộc phạm vi các dự án đang triển khai, thực hiện lập quy hoạch tỉnh, do đó Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị các địa phương cần cập nhật, cụ thể hóa các dự án này trong quy hoạch tỉnh để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống quy hoạch, đặc biệt là việc kết nối thuận lợi cảng biển, cảng hàng không, các khu công nghiệp, du lịch, trung tâm logistics…; lựa chọn phương án hướng tuyến tối ưu, tiết kiệm, sử dụng hiệu quả vốn đầu tư.

Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy việc Chính phủ đề xuất áp dụng hình thức đầu tư công là phù hợp do các tuyến này có lưu lượng xe chưa cao dẫn tới thời gian hoàn vốn dài, việc đầu tư theo phương thức đối tác công tư là khó khả thi.

Đối với dự án Biên Hòa-Vũng Tàu, để bảo đảm được tiến độ cơ bản hoàn thành năm 2025 nhằm khai thác đồng bộ với tuyến đường bộ cao tốc Bắc-Nam phía Đông, Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Thường trực Ủy ban Kinh tế tán thành với đề xuất của Chính phủ trong việc áp dụng hình thức đầu tư công.

Về phương án thiết kế sơ bộ, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng quy mô đầu tư bề rộng nền đường 17m sẽ khó bảo đảm an toàn giao thông khi khai thác và dễ xảy ra tình trạng tắc nghẽn làm giảm hiệu quả đầu tư, đề nghị cần báo cáo cụ thể hơn về quy mô đầu tư phân kỳ và phương án mở rộng trong giai đoạn hoàn chỉnh của các dự án này. 

Về tiến độ hoàn thành, việc triển khai thực hiện nhiều dự án đường cao tốc trong cùng một thời gian, trong đó tập trung chủ yếu vào giai đoạn 2022-2025 sẽ cần một nguồn lực rất lớn. Do đó, việc triển khai các dự án này sẽ khó bảo đảm tiến độ cơ bản hoàn thành trong năm 2025.

Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị đánh giá đầy đủ về khả năng giải ngân, hấp thụ vốn, sự cân đối và hiệu quả trong phân bổ nguồn lực, năng lực quản lý, thi công để có giải pháp kịp thời nhằm bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, tiến độ, chất lượng cho các dự án này và các dự án quan trọng khác cùng được triển khai…

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ đây là những dự án hết sức quan trọng đối với các địa phương; muốn làm nhanh nhưng phải tương xứng với năng lực, khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế.

Ý kiến của cơ quan thẩm tra, Ủy ban Tài chính-Ngân sách, Kiểm toán Nhà nước đều cho rằng, tiến độ phân kỳ không khả thi, bởi mục tiêu là đến năm 2025 phải cơ bản hoàn thành các dự án, nhưng hiện đã là giữa năm 2022.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng phải chăng trong Nghị quyết phải có cam kết trách nhiệm chính trị, trách nhiệm hành chính của từng cấp, địa phương…

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra nhằm hoàn thiện hồ sơ, tờ trình, khẩn trương báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến hoặc quyết định phương án phân bổ vốn của Chương trình phục hồi, vốn từ tăng thu tiết kiệm chi năm 2021, vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn chưa phân bổ chi tiết để có căn cứ phân bổ vốn cho ba dự án này.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ những yếu tố tác động đến việc triển khai dự án để tính toán, thuyết minh, làm rõ thời gian và các cam kết trách nhiệm hoàn thành các dự án, bảo đảm tính khả thi của các dự án.

Nhấn mạnh diện tích đất phải thu hồi để thực hiện ba dự án là rất lớn, liên quan đến nhiều địa phương, có ảnh hưởng đến nhiều hộ dân, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ báo cáo rõ phương án, giải pháp thu hồi đất, đền bù, hỗ trợ tái định cư bảo đảm công khai, minh bạch, ổn định cuộc sống của người dân và tiến độ thực hiện dự án.

Chính phủ rà soát lại các cơ chế, chính sách đặc thù, chỉ đề nghị Quốc hội những cơ chế cấp bách, thực sự cần thiết, tương ứng với việc bố trí các nguồn vốn, không dàn trải chính sách đặc thù, làm phá vỡ tính thống nhất của hệ thống pháp luật; đồng thời lưu ý cần phân định rõ quyền hạn, cơ chế phối hợp, trách nhiệm của Bộ Giao thông Vận tải, các cơ quan liên quan, các địa phương tại từng mức độ thực hiện dự án./.